KAPAT
DizinEN
17.
Uluslararası Mimarlık Sergisi
Venedik Bienali
Türkiye Pavyonu
22/05—21/11/2021
SALE D'ARMI, ARSENALE
display:block;
EVRAK39
YÜRÜYEN
KÖŞK
Küratöryel Ekip
Yayın Tarihi
16/10/2021
Anahtar Kelimeler
İNSANDAN ÖTE, ÇINAR AĞACI, KÖŞK
Yürüyen Köşk, 1930. Yalova Belediyesi Kent Müzesi Arşivi.
Yayın Tarihi
16/10/2021
Anahtar Kelimeler
İNSANDAN ÖTE, ÇINAR AĞACI, KÖŞK
YÜRÜYEN
KÖŞK
Küratöryel Ekip

Halk arasında “Yürüyen Köşk” olarak bilinen bu yapının hikayesi çoğunlukla dört figür üzerinden anlatılagelmektedir: Mustafa Kemal, bahçıvan, köşk ve bir Doğu Çınarı (plantanus orientalis). Mustafa Kemal, Yalova’daki çiftliğe dinlenmek üzere gittiğinde çiftliğin bakımından sorumlu bahçıvanın çınar ağacının koca dallarını köşkün duvarına dayandığı gerekçesiyle kesmeye çalıştığını görür. Bunun nedenini sorduğunda aldığı cevaptan memnun kalmayan Mustafa Kemal, ağacın dallarının kesilmesi yerine köşkün taşınması emrini verir. Hikâye halk arasında kısaca böyle aktarılmasına rağmen 8 Ağustos 1930 tarihinde başlayıp 10 Ağustos tarihinde biten bu olayı mümkün kılan başka kahramanlar da vardır: İstanbul Belediyesi Fen İşleri Yollar Köprüler Şubesi.1 

Mustafa Kemal’in emriyle görevin kendisine tevdi edildiği Başmühendis Ali Galip Alnar, yanına aldığı teknik elemanlarla birlikte Yalova ilçesine gelir. Ekibin teknik bilgi ve kabiliyeti sayesinde temel seviyesine indirilen köşk, dönemi için çok yaratıcı bir yöntem ile – İstanbul’dan getirilen tramvay rayları üzerinde yürütülerek– bugünkü konumuna getirilir. Böylece arazinin belki de en kadim sakini olan çınar, onun gezegenin asıl mukimi olduğunun farkında olan bir çevresel feraset ve bunu mümkün kılacak bir beceri sayesinde kurtulmuş olur.

1
Yalova, Osmanlı İmparatorluğu’nda Bursa ve İzmit sancaklarına bağlı iken, Cumhuriyet döneminde 2 Haziran 1929 tarihinde çıkan bir kanun ile İstanbul vilayetine bağlanmış; 1995 yılında ise ayrı bir il yapılmıştır.
  1. Yalova, Osmanlı İmparatorluğu’nda Bursa ve İzmit sancaklarına bağlı iken, Cumhuriyet döneminde 2 Haziran 1929 tarihinde çıkan bir kanun ile İstanbul vilayetine bağlanmış; 1995 yılında ise ayrı bir il yapılmıştır.