KAPAT
DizinEN
17.
Uluslararası Mimarlık Sergisi
Venedik Bienali
Türkiye Pavyonu
22/05—21/11/2021
SALE D'ARMI, ARSENALE
display:block;
EVRAK27
ŞANTİYEDE
CUMHURİYET
İNŞASI
Küratöryel Ekip
Yayın Tarihi
02/07/2021
Anahtar Kelimeler
İNŞAAT, ŞANTİYE ÖTESİ, SANAYİLEŞME
Nazilli Sümerbank Kumaş Baskı Fabrikası’nın çatısında çalışan işçiler ve memurlar (Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk kumaş baskı fabrikası), 1936 dolayları. Kaynak: Günver Güneş arşivi.
Yayın Tarihi
02/07/2021
Anahtar Kelimeler
İNŞAAT, ŞANTİYE ÖTESİ, SANAYİLEŞME
ŞANTİYEDE
CUMHURİYET
İNŞASI
Küratöryel Ekip

Bu fotoğraf, Sümerbank Kumaş Baskı Fabrikası'nın inşaatı sırasında çatısında çekilmiştir. Yeni doğan Cumhuriyet hemen 1934’te, Sovyetler Birliği’nden getirilen mütehassıslar ve teknik elemanların yardımıyla1 çatkısı kurulan ilk beş yıllık sanayi planını uygulamaya koydu. Ve plan kapsamında belirtilen sanayi projelerini uygulamak için Sümerbank'ı2 kurdu. Sümerbank’ın finansmanı ile kurulan bu fabrikalar ise sadece ortak yaşam için bir model değil, aynı zamanda belirli kırsal alanlarda kültürel modernleşme için bir zemindi. Sümerbank'ı muadillerinden ayırıp özel kılan özelliğin, sanayileşememiş bir devletin —Osmanlı İmparatorluğu’nun— kimi kurumlarını devralan Cumhuriyet’e yeni bir kavram olan standardizasyonu getirmesi ve onu sistematik olarak uygulamayı başarması olduğu söylenebilir. Bu da ister istemez yapılı çevrenin değişimine yol açar: Kırsal alanlara eklenen Sümerbank fabrikaları, o günün küçük köylerini yeni cumhuriyetin büyük şehirlerine evrilten süreci başlatır.

1
Violet Conolly, “The Soviet Union and the Industrialization of Asia,” Foreign Affairs (Ekim 1936).
2
Sümerbank, 1933 yılında Mustafa Kemal Atatürk tarafından sanayileşme planlamasının yetkinliğini tek merkezli bir kamu kurumu vasıtasıyla ülkeye yaymak amacıyla kurulmuştur. Yani Sümerbank, kurulduğu yıllarda gelir dağılımının ve sanayi alanlarının inşaat planlamasının kontrol merkezidir.
  1. Violet Conolly, “The Soviet Union and the Industrialization of Asia,” Foreign Affairs (Ekim 1936).
  2. Sümerbank, 1933 yılında Mustafa Kemal Atatürk tarafından sanayileşme planlamasının yetkinliğini tek merkezli bir kamu kurumu vasıtasıyla ülkeye yaymak amacıyla kurulmuştur. Yani Sümerbank, kurulduğu yıllarda gelir dağılımının ve sanayi alanlarının inşaat planlamasının kontrol merkezidir.